"ช่วยจำ" เรื่อง ...การประเมินและการจัดการโครงการประเมิน
|
การวิจัย กับ การวิจัยเชิงประเมิน การวิจัย หมายถึงกระบวนการรวบรวมข้อมูล หรือค้นหาความรู้ที่เป็นระบบ ด้วยวิธีการที่เชื่อถือได้ หรือวิธีการที่เป็นที่ยอมรับในศาสตร์นั้น ๆ การวิจัยเชิงประเมิน หมายถึงกระบวนการเก็บรวบรวมข้อมูลที่เป็นระบบแล้วตัดสินคุณค่าของข้อมูลนั้นโดยเทียบกับเกณฑ์
ความแตกต่างกันได้แก่ การวิจัยมีจุดเริ่มต้นมาจากความอยากรู้
หรือเรื่องที่ผู้วิจัยสนใจ มุ่งสร้างองค์ความรู้ เป้าของการประเมิน กับจุดมุ่งหมายของการประเมิน เป้าของการประเมิน หมายถึง สิ่งที่เราจะประเมินอาจเป็น วัสดุ อุปกรณ์ ทรัพยากร กิจกรรม โครงการ แผน แผนงาน หลักสูตร บุคคล หน่วยงานหรือองค์กร รวมถึงสังคม จุดมุ่งหมายของการประเมิน หมายถึง สิ่งที่ผู้วิจัยต้องการคำตอบในการประเมินครั้งนั้นซึ่งเป็นได้ทั้งวัตถุประสงค์(สิ่งที่มุ่งหวังให้เกิดขึ้น, ต้องทำให้ปรากฏ) หรือเป้าหมายของการประเมิน(จุดหมายปลายทางของการดำเนินงาน) การประเมินความต้องการจำเป็น การสำรวจความต้องการ การประเมินความต้องการจำเป็นหมายถึง การเก็บรวบรวมข้อมูลที่เป็นปัจจัยพื้นฐานจากสิ่งที่ประเมินแล้วนำมาตัดสินคุณค่าโดยเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนดขึ้น แล้วประมวลเป็นรายการความต้องการจำเป็นเร่งด่วนที่ควรได้รับการแก้ไข หรือควรได้รับการพัฒนาเป็นอันดับแรกๆ การสำรวจความต้องการ หมายถึงการเก็บรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวกับความต้องการ โดยไม่นำมาตัดสินคุณค่าใด ๆ การประเมินทางการศึกษา กับ การประเมินหลักสูตร การประเมินทางการศึกษา หมายถึง การเก็บรวบรวมข้อมูลและการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อตัดสินคุณค่าทางเลือกต่าง ๆ ในการจัดการศึกษา การเก็บรวบรวมข้อมูลในทางการศึกษามักเป็นการวัดทางอ้อมหรือวัดในทางจิตวิทยามักมีความคลาดเคลื่อนสูง การประเมินหลักสูตร หมายถึง การเก็บรวบรวมข้อมูลและการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อตัดสินคุณค่าว่าหลักสูตรเป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนดไว้หรือไม่ การตัดสินใจภายใต้ภาวะแน่นอน การตัดสินใจภายใต้ภาวะเสี่ยง การตัดสินใจภายใต้ภาวะแน่นอน หมายถึง การตัดสินใจโดยมีข้อมูลประกอบการตัดสินใจที่แน่นอน ชัดเจน สามารถพยากรณ์ผลที่เกิดได้สมบูรณ์ หรือค่อนข้างสมบูรณ์ การตัดสินใจภายใต้ภาวะเสี่ยง หมายถึง การตัดสินใจโดยมีข้อมูลเพียงบางส่วน ผลจากการตัดสินใจทราบเพียงโอกาสความน่าจะเป็นเท่านั้น แบบจำลองซิป(CIPP Model) กับ แบบจำลองของไทเลอร์ แบบจำลองซิป เป็นรูปแบบการจำลองการประเมินเพื่อให้ได้ข้อมูล 4 ด้านคือ ภาวะแวดล้อมหรือบริบท(Context) ปัจจัยป้อน(Input) กระบวนการ(Process) และผลผลิต(Product) เป็นการประเมินที่มุ่งเน้นเพื่อให้ได้ข้อมูลมาใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจ แบบจำลองของไทเลอร์ เป็นรูปแบบการประเมินที่เปรียบเทียบพฤติกรรมที่เกิดขึ้นกับจุดมุ่งหมายที่กำหนดไว้ เป็นการประเมินที่เน้นที่จุดมุ่งหมาย ประเภทการประเมิน การประเมินมีหลายประเภท สามารถจำแนกได้ตามเกณฑ์ต่างๆ ดังนี้ 1. ประเภทการประเมินที่ยึดจุดมุ่งหมายหรือการใช้ข้อมูลในการตัดสินใจ 1.1 การประเมินความก้าวหน้า หรือการประเมินเพื่อปรับปรุง 1.2 การประเมินรวมสรุป หรือการประเมินสรุปผล 2. ประเภทการประเมินที่ยึดลำดับเวลาการประเมิน 2.1 การประเมินก่อนดำเนินงาน 2.2 การประเมินระหว่างดำเนินงาน 2.3 การประเมินหลังการดำเนินงาน 3. ประเภทการประเมินที่ยึดวัตถุประสงค์ 3.1 การประเมินที่ยึดวัตถุประสงค์ 3.2 การประเมินที่ไม่ยึดวัตถุประสงค์ 4. ประเภทการประเมินที่ยึดเกณฑ์ในการประเมิน 4.1 การประเมินแบบอิงเกณฑ์ 4.2 การประเมินแบบอิงกลุ่ม กระบวนการประเมิน 1) วิเคราะห์เป้าหรือสิ่งที่มุ่งประเมิน 2) ระบุหลักการและเหตุผลในการประเมิน 3) กำหนดวัตถุประสงค์การประเมิน
4)
กำหนดขอบเขตของการประเมิน 5) ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง 6) ออกแบบการประเมิน 7) สร้างและพัฒนาเครื่องมือการประเมิน 8) เก็บรวบรวมข้อมูล 9) วิเคราะห์ข้อมูล 10) สรุปและเขียนรายงาน
การออกแบบประเมินจะวางแผนครอบคลุมในเรื่อง ซึ่งนักประเมินจะจัดทำลงในตารางดังนี้
มาตรฐาน ตัวบ่งชี้ เกณฑ์ในการประเมิน - มาตรฐาน เป็นระดับของการปฏิบัติการที่แสดงถึงความสำเร็จอันเป็นที่ยอมรับกันทั่วไป - ตัวบ่งชี้ เป็นตัวแปร หรือตัวประกอบ หรือสิ่งที่บอกสภาพ สภาวะการณ์ในลักษณะใดลักษณะหนึ่งในเชิงปริมาณหรือเชิงคุณภาพของสถานการณ์นั้น ๆ - เกณฑ์ เป็นระดับของความสำเร็จของการดำเนินงานหรือผลที่ได้รับ หรือ สิ่งที่เราใช้ตัดสินคุณภาพของผลลัพธ์ที่แสดงออกในรูปพฤติกรรมที่ยอมรับได้ แนวปฏิบัติในการสร้างเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล
1) กำหนดสิ่งที่ต้องการวัด ต้องการวัดสิ่งใด
เลือกเครื่องมือให้สอดคล้อง ตัวอย่างวิธีการทางสถิติในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล ในงานวิจัยเชิงประเมิน
ในงานวิจัยเชิงประเมินไม่เน้นสถิติที่ซับซ้อนมากเท่างานวิจัยทั่วไป
เนื่องจากมุ่งหาข้อมูลเพื่อติดสินใจเท่านั้น
สถิติที่นำเสนอเป็นเพียงบางส่วนเท่านั้น
ทั้งนี้ก่อนการใช้สถิติทุกครั้งต้องศึกษาข้อตกลงเบื้องต้นของสถิติแต่ละ -2512500022 |